Birçok apartman ve sitede olduĞu gibi alınan belgesiz mal ve hizmet alımları her zaman problem yaratır. Apartman ve site yönetimlerinin çatı tamiri, elektrik işleri, boya badana işleri, merdiven temizliĞi gibi satın aldıkları bazı hizmetler sırasında, ilgili kişilerin mükellefiyet durumlarından dolayı belge (fatura, makbuz vb.) vermedikleri, bu durumda muhasebeleştirmenin nasıl yapılacaĞı ve belge düzeni ile ilgili hususlar hep tartışma yaratır.
Mono Profesyonel Yönetim olarak bu yazımızı bu konuya ayırdık ve sizlerle
paylaşmak istedik.
Apartman ve Sitelere Belge Veremeyen Mükellefler Kimlerdir?
BilindiĞi gibi mal veya hizmet alımları
sırasında başta fatura olmak üzere bir takım mali belgeler düzenlenmektedir.
Dolayısıyla apartman veya site yönetimi mal ve hizmet aldıĞında tevsik işlemlerini,
yani belgelendirme işlemlerini bu belgelere göre yapar ve muhasebe hesaplarına
intikal ettirir. Öte yandan bu belgeleri düzenlemek zorunda olmayan ancak iş
hayatının içinde bulunan kişilerden de zaman zaman mal veya hizmet alımları
yapılabilmektedir.
Vergiden muaf esnaf olarak kabul edilen
bu kişiler bir iş yeri açmaksızın gezici olarak çalışan, emekleri ile küçük
çaplı işler yaparak para kazanan kişilerdir. Muafiyet kapsamında oldukları için
de defter tutmak, fatura, fiş vb. belge düzenlemek ya da beyanname vermek gibi
yükümlülükleri bulunmamaktadır. ÖrneĞin kalaycı, musluk tamircisi, çilingir,
ayakkabı tamircisi, odun ve kömür kırıcısı, hamallar gibi küçük sanat erbapları
vergiden muaf esnaf sınıfındadırlar.
Apartman ve Site Yönetimleri Vergiden Muaf Esnaftan Alışveriş
Yaparsa Ne Yapmalıdır?
Esnaf muaflıĞından yararlanan kişilerden
mal veya hizmet satın alındıĞında apartman ve site yönetimleri açısından en
pratik yol â??gider pusulasıâ? adı verilen belge düzenlemektir. Apartman ve site
yönetimleri tarafından Hazine ve Maliye BakanlıĞı ile anlaşmalı ya da
anlaşmasız herhangi bir matbaada bastırılabilecek olan gider pusulası vergiden
muaf esnafa yönelik olarak düzenlenen bir belgedir. Apartman ve site
yönetimleri yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları mallar için gider
pusulası düzenler ve işi yapana veya malı satana imzalatırlar. Bu gider
pusulaları vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmünde sayılır.
Ayrıca gider pusulasının üzerine â??Vergi Usul Kanunu Yönetmelik Hükümlerine Tabi
DeĞildirâ? şeklinde bir açıklama da düşmek gerekmektedir.
Gider pusulası, işin kapsamını, satın
alınan malın cins ve türünü, malın miktar ve bedelini ve iş ücretini gösterir.
Apartman ve site yönetiminin adı (yönetici imzası) ile işi yapanın veya malı
satanın isimleri, tc kimlik noâ??larını, adreslerini ve işlemin yapıldıĞı tarihi
içerir. İki nüsha olarak düzenlenir ve bir nüshası karşı tarafa verilir.
Apartman ve Site Yönetimi Vergiden Muaf Esnaftan Stopaj Yapacak mı?
Apartman ve site yönetimlerinde gider
pusulası düzenlenirken dikkat edilmesi gereken bir husus da vergiden muaf
esnaftan stopaj yapılması gerektiĞidir. Bu tip kişilerden yapılan mal alımları
için % 5, hizmet alımları için % 10
oranında kesinti yapılır. Bu konuda ayrıntılı bilgi için Gelir Vergisi Kanunun
94. maddesine bakılabilir. Nitekim Gelir İdaresi tarafından verilen 08.11.2016
tarihli ve 72978 sayılı özelge ile 28.07.2011 tarihli ve 1133 sayılı
özelgelerde de aynı doĞrultuda açıklamalar yapılmıştır.